België wordt op de vingers getikt: nieuwe veroordeling Europees Hof voor de Rechten van de Mens
0 CommentsBelgië wordt op de vingers getikt: nieuwe veroordeling Europees Hof voor de Rechten van de Mens
Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (‘EHRM’) heeft op 14 september 2021 een arrest geveld waarin België wordt veroordeeld wegens schending van het recht op een eerlijk proces.
Twee fundamentele rechten bleken geschonden te zijn: het recht op toegang tot een advocaat en het recht op een afhandeling van zijn/haar strafzaak binnen een redelijke termijn.
Wat doet het EHRM?
Het EHRM ziet toe op de naleving van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Wanneer je als burger van mening bent dat de Staat je fundamentele rechten geschonden heeft, kan je klacht neerleggen bij het EHRM te Straatsburg.
De uitspraken van het EHRM hebben een bindend karakter voor alle lidstaten van de Raad van Europa. Wanneer een land veroordeeld wordt, moet het maatregelen nemen om het onrecht te herstellen en te vermijden dat een gelijkaardige schending zich in de toekomst voordoet.
Het EHRM is een eindstation: je zal maar klacht kunnen indienen wanneer alle nationale rechtsmiddelen zijn uitgeput.
Feiten
De feiten dateren reeds van 2001. Een ambtenaar van de Europese Commissie werd verdacht van grootschalige corruptie inzake de invoer van granen binnen de EU.
De man werd van zijn vrijheid beroofd in 2003. Bij het daarop volgende verhoor werd hij in het Frans ondervraagd -hoewel hij Nederlandstalig was- zonder aanwezigheid van zijn advocaat. Gedurende dit verhoor werd de man onder druk gezet om zelf-incriminerende verklaringen af te leggen, die uiteindelijk hebben geleid tot zijn veroordeling.
Ondanks zijn herhaald verzoek om een nieuwe verklaring af te leggen in aanwezigheid van een raadsman, werd dit telkens geweigerd.
De volledige strafprocedure nam maar liefst 13 jaar in beslag.
Beoordeling van het Hof
Wanneer het EHRM zich dient te buigen over de vraag of het recht op een eerlijk proces werd geschonden, kijkt zij naar de strafprocedure in haar geheel.
Problemen die zich voordoen in de loop van een strafrechtelijk onderzoek of strafrechtelijke procedure kunnen in een latere fase worden ‘rechtgezet’, waardoor de strafprocedure in haar geheel als eerlijk en correct kan worden bestempeld.
Wat is nu eigenlijk het ‘recht op een eerlijk proces’?
Het recht op een eerlijk proces is een algemeen rechtsbeginsel, onder meer inhoudende het recht op een eerlijke en openbare behandeling van uw zaak, binnen een redelijke termijn, door een onafhankelijk en onpartijdig gerecht dat bij de wet is ingesteld.
Dit fundamentele recht kan worden teruggevonden in artikel 6 EVRM, waar ook het recht op bijstand van een advocaat wordt gewaarborgd.
Nu er in voorliggende zaak geen redenen waren om het recht op toegang tot een advocaat in te perken en er geen sprake was van enige ‘rechtzetting’ in een latere fase van het proces, werd besloten tot schending van artikel 6 EVRM.
Redelijke termijn
Ook het recht op afhandeling van zijn/haar strafzaak binnen een redelijke termijn werd geacht geschonden te zijn.
Met het begrip “redelijke termijn” wordt verwezen naar de periode die redelijkerwijze, rekening houdend met de complexiteit van de zaak, het gedrag van de gerechtelijke overheden en het gedrag van de beklaagde zelf, vereist is om tot een eindvonnis over de grond van de zaak te komen.
De vereiste van een berechting binnen een redelijke termijn bestaat niet alleen in het belang van de verdachte, maar ook in het belang van de rechtszekerheid en een goede rechtsbedeling.
Heeft u vragen wat dit betreft? Aarzel zeker niet om ons te contacteren!
Relevante artikels: